عنوان
نام استاد
رسول جعفریان
نام دانشجو
رمضان محمدى
نام دانشگاه
سال دفاع
1379
دانلود
دستيابى به شرح زندگانى واقعى پيامبر(ص) از آن نظر كه منبع تشريع اسلامى و بهترين الگو براى مسلمان ها به حساب مىآيد، از ضرورت هاى تاريخ اسلام است. بخشى از زندگانى آن حضرت را دوران قبل از بعثت تشكيل مى دهد. تلاش اين رساله براى پاسخ به اين سؤال است كه، زندگى قبل از بعثت را چه روآياتى تشكيل مى دهند و اين روآيات از كجا آمده اند؟ براى پاسخ به اين سؤال، لازم بود اسناد اوليه اين منابع، شناسايى شود و شيوه مؤلفان و چگونگي جمع آورى و تدوين اطلاعات و مقدار دخل و تصرف راويان در انتقال اخبار وتصورات غالبى و پيش داورى هاى آنها به دست آيد. براساس منابع تاريخى موجود، روايات قبل از بعثت براى اولين بار در سيره ابن اسحاق ذكر شده است. منابع ابن اسحاق در ذكر روايات قبل از بعثت به خوبى مشخص نيست. عبارات ابن اسحاق در نقل اسناد اين روايات حاكى از آن است كه وى حداقل نيمى از اين روايات را به صورت شفاهى از داستان سرايان آگاه و قصه گويان مردمى گرفته است. در بسيارى از موارد، مورخان بعد از ابن اسحاق، عينا روايات او را تكرار كرده و در بعضى از مواردنيز رواياتى را به آنها افزوده و يا نظريات خود را بر روايات تحميل كرده اند. بدين جهت، اين اخبار علاوه بر اينكه كم هستند نوسانات زيادى نيز دارند و اسطوره هاى متفاوتى هم به آنها اضافه گرديده است به طورى كه روايات موجود درباره زندگانى قبل از بعثت حضرت، بيشتر شرح يك سلسله خاطرات افراد به صورت ابتدايى و درباره موضوعات غيرعادى است و هرگز نمىتوان با آنها به شرح حال واقعى حيات قبل از بعثت حضرت، دست يافت. گذشته از همه اين ها، اين روايات در دوره نسل سوم از مسلمانان مطرح شده كه از طرفى سرزمين هاى اسلامى جولانگاه تبليغات سياس ى و غيرسياسى بوده و ساختن حديث و اخبار يكى از ابزارهاى تبليغى به شمار مىرفته است و از طرفى، عده اى از اهل كتاب نيز كه خود را در صفوف مسلمانان جاى داده بودند رواياتى جعل كردند و بدين وسيله، جوى از شك و ترديد را در رسالت خاتم به وجود آوردند. عده اى از علما نيز كه در قرآن معجزات پيامبران سلف را خوانده بودند اعتقاد داشتند اين قبيل معجزات مادى براى كمال رسالت لازم است و هر چه تعداد آنها زيادتر باشد كمال رسالت را بهتر ثابت مى كند لذا در آن زمان انگيزه و زمينه ورود اخبار ساختگى كاملا مهيا بوده است. در قسمت هايى از اين نوشته، مجارى ورود مجعولات و ريشه هاى آغازين تحريف در تاريخ اسلام بررسى و آنگاه ملاحظاتى كه مورخان قديم و جديد در مورد اين روآيات داشته اند ارزيابى مى شود و بعد محقق تكتك روايات موجود در سيره ابن اسحاق را، كه در قالب سيره ابن هشام مانده به عنوان قديمى ترين منبع نقل و نقد مى كند.